Azərbaycanın xarici ticarət dövriyyəsi 14.93% azalıb
Dövlət Gömrük Komitəsinin məlumatına görə, 2024-cü ilin ilk səkkiz ayı ərzində Azərbaycanın xarici ticarət dövriyyəsi 30,2 milyard ABŞ dolları təşkil edib. Hüquqi və fiziki şəxslər 172 ölkə ilə ticarət əməliyyatları həyata keçiriblər. Bu dövriyyənin 17,45 milyard dolları (57.8%) ixrac, 12,76 milyard dolları (42.2%) isə idxal olub, nəticədə 4,68 milyard dollarlıq müsbət ticarət saldosu yaranıb.
Turanın hesablamalarına görə, Azərbaycanın ümumi xarici ticarət dövriyyəsi 2023-cü ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 14.93% azalıb. Keçən ilin hesabat dövründə ticarət dövriyyəsi 35,505% idi.
Eyni zamanda, Dövlət Statistika Komitəsi xarici ticarət dövriyyəsinin yalnız 2.7% azaldığını iddia edir.
Dövlət Statistika Komitəsinə əsasən, neft və qaz məhsulları istisna olmaqla, qeyri-neft məhsullarının ixracı 2,18 milyard ABŞ dolları olaraq qiymətləndirilir ki, bu da əvvəlki illə müqayisədə nominal ifadədə 1.4%, real ifadədə isə 12.0% azalma deməkdir. Bu, iqtisadiyyatın diversifikasiyası və neftdən asılılığın azaldılması sahəsində davam edən çətinlikləri əks etdirir.
İtaliya, Azərbaycanın ən böyük ticarət tərəfdaşı olaraq qalır, ümumi ticarət dövriyyəsinin 22.5%-i onun payına düşür, ardınca Türkiyə (13.5%), Rusiya (9.5%) və Çin (7.4%) gəlir. Digər əhəmiyyətli tərəfdaşlar arasında İsrail (4.5%), Almaniya (3.2%) və Avstraliya (2.9%) var.
İtaliya, Azərbaycanın ixrac istiqamətləri arasında da liderdir, ixracın 36.3%-i bu ölkəyə göndərilib, ardınca Türkiyə (14.6%) və İsrail (7.6%) gəlir. Eyni zamanda, idxalın əsas mənbələri Çin (17.8%), Rusiya (17.1%) və Türkiyə (11.8%) olub.
2024-cü ilin ilk səkkiz ayında bir neçə ixrac kateqoriyasında əhəmiyyətli artım müşahidə edilib. Şəkər ixracı 46.2% artıb, tütün ixracı üç dəfə artıb və bitki yağı ixracı 2.8 dəfə çoxalıb. Digər diqqətəlayiq artımlar arasında elektrik enerjisi ixracı (64.2%), polipropilen (25.6%) və polietilen (21.9%) var. Lakin pambıq ipliyi (2.5%) və qara metal çubuqları (7.7%) kimi məhsulların ixracında azalma müşahidə edilib.
Azərbaycanın idxalında da dəyişikliklər olub: xam şəkər idxalı 5.4%, təzə meyvə idxalı 31.2% və bitki yağı idxalı 33.6% azalıb. Eyni zamanda, mal əti idxalı 76.8%, quş əti idxalı isə 27.7% azalıb.
Bəzi idxal kateqoriyalarında azalmaya baxmayaraq, Azərbaycan buğda və nəqliyyat vasitələri kimi əsas məhsulları idxal etməyə davam edib. Yanvar-avqust dövründə buğda idxalı 13.2%, avtomobil idxalı isə 13.0% azalıb.